Quantcast
Channel: Beauty-food » vetten
Viewing all articles
Browse latest Browse all 2

Het ontstekingsremmende dieet 2; verzadigde en onverzadigde vetten

0
0

huidbacterieEr zijn nogal wat factoren van belang bij het ontstaan van ontstekingen. Het lichaam omvat een ingenieus systeem om ons te beschermen tegen doorgaans externe factoren die een inbreuk maken op ons lichaam. Die bescherming is gericht tegen lichaamsvreemde organismen zoals ongewenste allergenen, parasieten, bacteriën en virussen; noem ze maar de pathogenen of ziekteverwekkers. Die kunnen ons lichaam via allerlei wegen binnendringen. Je kan ze bijvoorbeeld inademen zodat ze via neus of longen binnenkomen. Of via een verwonding in de huid waardoor vooral bacteriën de bloedbaan kunnen binnendringen. Soms is die beschadiging amper zichtbaar, bijvoorbeeld als de epidermis, de buitenste laag, te doorlaatbaar is. Er zijn nog veel meer mogelijkheden. Wat we goed moeten begrijpen is verschil tussen de noodzaak van een acute ontsteking (ook wel inflammatie genoemd) en het ongewenste van een chronische ontsteking die kan leiden tot rosacea, psoriasis, eczeem, ziekte van Crohn, reumatische aandoeningen of andere vooral auto-immuunziektes.

psoriasisBij mensen met een huidaandoening zoals psoriasis of rosacea is huidverbetering van grote noodzaak. Er valt echt weinig met die huid te doen omdat de onsteking veel te fel reageert op iedere behandeling. De ontsteking moet dus eerst tot rust worden gebracht. Om dat te kunnen doen moeten we de haard van de ontsteking aanpakken die verscholen ligt in onze vettenbalans. Om de onbalans aan te pakken zullen we dus iets moeten begrijpen van vetten. Daar ligt de uitdaging van deze aflevering; wat zijn de verschillende vetten en hun functie. En hoe kunnen we optimaal voordeel halen uit gezonde vetten, zonder de nadelen van de andere soorten. Waarom kan je met het ene vet prima bakken, maar niet met bijvoorbeeld olijfolie. Dat in meer in deze aflevering. Soms een beetje technisch maar echt de moeite waard om goed door te nemen.

dik_persoonVetten gebruiken we als brandstof. Erg efficiënt, iedere gram heeft namelijk 9 kcal (kilocalorieën). Eiwitten of koolhydraten hebben slechts 5 kcal per gram. Daarom slaat ons lichaam overtollig voedsel graag op als vet. Het neemt dan weinig plaats in beslag zodat het niet in de weg zit maar altijd binnen bereik om in te zetten als brandstof. Je kan er ook nog veel vitamines in opslaan zoals A, D3, de E’s en K2. In koude tijden isoleert het ons lichaam en bij gevaar heeft het een beschermende functie. Maar tijden veranderen… we hoeven niet meer op jacht, er is altijd eten en we hebben centrale verwarming. Daar hadden onze genen even niet op gerekend. Sommige mensen eten nu totaal de verkeerde dingen zoals geïndustrialiseerde voeding met glucosestroop, zodat er veel te veel vet wordt opgeslagen. Dat vet zit zeker wel in de weg, belemmert ons zelfs in onze bewegingen. Zodanig dat het ook om onze organen heen gepakt zit. Dat verhoogt sterk het risico tot het ontwikkelen van diabetes.

vetzurenEr bestaan verzadigde en onverzadigde vetten. Dierlijke en plantaardige vetten. Cholesterol is ook een zeer belangrijk vet, verantwoordelijk voor de aanmaak van al onze steroïde hormonen. Zoals onze vitamine D3, testosteron, oestrogeen of DHEA. Cholesterol komt altijd van dierlijke vetten of wordt door ons zelf geproduceerd. Er hoeft dus nooit op een verpakking van plantaardige vetten te staan dat er geen cholesterol in zit want dat is een dooddoener. Je zet er immers ook niet op dat er geen suiker inzit. Maar anti-cholesterol verkoopt lekker dus… Vetten worden gemaakt van 2 soorten atomen; koolstof en waterstof. Die twee atomen vormen dan ketens. De einden van die ketens worden via een glycerolmolecuul gekoppeld zodat er 3 van deze “koolwaterstofketens” worden samengevoegd. Omgekeerd kan ook. Dan wordt het gevormde vetmolecuul, ook wel triglyceride genoemd, weer afgebroken en als energie verbruikt. Dit met name op momenten dat er geen koolhydraten meer beschikbaar zijn. De energie bestaat dan enerzijds uit de glucose voor de hersenen, anderzijds uit 3 vrije vetzuren (de 3 kool-waterstofketens) die bijvoorbeeld door de spieren worden verbrand. Als nu die ketens volledig “gevuld” zijn dan noemen we dat verzadigd. Verzadigd met waterstofatomen. Dergelijke vetten zijn volledig recht, zoals de meest linkse afbeelding. Daardoor erg rigide, stevig dus. En zeer stabiel, ongevoelig voor zuurstof waardoor dergelijke vetten niet snel ranzig kunnen worden. Denk hierbij aan reusel, roomboter, kokosvet of andere vetten die bij kamertemperatuur in vaste vorm zijn. Alleen op warme dagen in de zomer zijn ze vloeibaar.

varkensvetVerzadigde vetten kunnen van dierlijke of plantaardige bronnen komen. In dit geval geven we de voorkeur aan plantaardige bronnen, die komen namelijk ook nog met een keur aan nuttige stoffen erbij. Allerlei vetoplosbare vitamines, mineralen of carotenen kunnen in dergelijke vetten zitten. Ronduit gezond dus, stabiel en meestal wel smakelijk. Varkensspek is grotendeels ook verzadigd. Dit is minder aan te raden omdat dieren in hun vetten ook de afvalstoffen opslaan die ze in hun korte leven hebben gegeten. Denk daarbij aan de pesticiden waarmee hun voedsel was bespoten, maar ook de antibiotica of andere medicatie die ze krijgen. Dus samenvattend; verzadigde vetten zijn stabiel, worden niet snel ranzig en kunnen bij plantaardige afkomst erg gezond zijn mits niet overmatig genuttigd. Maar wat zijn nu die veelbesproken onverzadigde vetten?

olive-oilOnverzadigde vetten hebben dezelfde structuur als verzadigde vetten. Sommige daarvan kunnen we zelf maken uit verzadigde vetten. Maar daar waar bij verzadigde vetten alle koolstofatomen verzadigd zijn met een volledige vulling aan waterstofatomen kunnen er bij onverzadigde vetten twee of een veelvoud van twee waterstofatomen ontbreken. Volgens scheikundige wetten kunnen de ontbrekende plaatsen niet leeg blijven. Door een nieuw soort binding ontstaat er een knik in het eerst rechte molecuul. Omdat er nu sprake is van een enkele knik die ontstaan is door het verdwijnen van de waterstofatomen spreken we van een “enkelvoudig onverzadigd” vet. Het nu geknikte vetmolecuul “plakt” minder gemakkelijk aan z’n naastgelegen molecuul. Daarom zijn dit soort vetten bij kamertemperatuur vloeibaar. Een goed voorbeeld is olijfolie, waarbij de juiste kwaliteit rijk aan vitamine E en polyfenolen kan zijn. Samenvattend; als een verzadigd vetmolecuul een set van twee waterstofatomen verliest, ontstaat er een nieuwe binding met tot gevolg dat het molecuul knikt. Omdat het slechts op één plaats gebeurt is er sprake van een enkelvoudig onverzadigd vet.

Dit is weer genoeg voor deze keer, anders gaat het teveel op scheikunde lijken. Volgende keer de meervoudig onverzadigde vetten en hun functie bij ontstekingen.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 2

Latest Images

Trending Articles





Latest Images